کبوتر حرم

درسهایی از غریب طوس

پیشوایان شیعه تمام عمر خویش را صرف بسط احکام و اخلاق و عقاید نمودند و تنها هدف و مقصدشان نشر احکام خدا و اصلاح و تهذیب بشر بوده، نورشان از بسیط خاک تا آن سوی افلاک و از عالم ملک تا آن سوی ملکوت اعلی پرتوافشانی کرده و می کند. در این مختصر با استفاده از رهنمودهای معصومین(ع) و علمای بزرگوار در محضر درخشان ترین سیمای نورانی از تبار امام کاظم(ع) و آفتاب خطه خراسان می نشینیم و از اخلاق امام هشتم، هشت درس فرا می گیریم.

 عبادت و نیایش

انس به قرآن و تامل در آن

اطاعت از ولی امر

علم و دانش

امر به معروف و نهی از منکر

هوشیاری سیاسی و سازش ناپذیری

تواضع و فروتنی

احترام و محبت به دیگران

1- آراستن خود

ابوعباد گوید: امام رضا علیه ‏السلام در تابستان بر روی بوریا و در زمستان بر روی نمد می ‏نشستند. و آنچه می ‏پوشیدند، از پارچه ‏های زیر درشت فراهم می ‏آمد. فقط هنگامی که نزد مردم می ‏رفتند. به خاطر ایشان خود را می ‏آراستند.

بحارالانوار ج49

1- انس با خدمتکار

یاسر، خدمتکار امام رضا علیه ‏السلام می ‏گوید: امام رضا علیه ‏السلام هر وقت فرصت پیدا می‏ کردند، همه خدمتکاران را از کوچک و بزرگ، دور خود جمع می‏ کردند و با آنان به گفت‏وگو نشسته و مأنوس می‏ گشتند.

آنان هم با ایشان انس پیدا می ‏نمودند و هر گاه سر سفره می ‏نشستند، از هیچ کدام آنان غفلت نمی ‏کردند، حتی از اصطبل‏دار و حجامت‏گر.

عیون اخبارالرضاج2

ختم قرآن يا انديشه در آن

مرحوم شسخ صدوق ، طبرسى و ديگر بزرگان به نقل از ابراهيم بن عبّاس حكايت كنند:
در طول مدّتى كه در محضر مبارك امام علىّ بن موسى الرّضا عليه السلام بودم و در محافل و مجالس گوناگون ، همراه با آن حضرت شركت داشتم ، هرگز نديدم سخنى و مطلبى در مسائل دين و امور مختلف از آن حضرت سؤ ال شود؛ مگر آن كه بهتر و شيواتر از همه پاسخ مى فرمود.
و در همه علوم و فنون به طور كامل آگاه و آشنا بود؛ و نيز جوابى را كه بيان مى نمود در حدّ عالى قانع كننده بود؛ و كسى را نيافتم كه از او آشناتر باشد.

مرحوم اربلى (از دانشمندان قرن هفتم) در خبرى‏ كه نقل نموده است از قول يكى از معاصران امام رضا(ع) مى ‏نويسد:

هرگز نديدم كه ‏امام در سخن خويش نسبت ‏به كسى بى ‏احترامى كند و هرگز نديدم كه كلام ديگرى ‏را قطع كند، و مى ‏گذاشت تا سخنانش به پايان رسد .. هيچگاه در برابر كسى كه‏ مقابلش نشسته بود پاهايش را دراز نمى‏ كرد و تكيه نم ى‏زد. هرگز نديدم به هيچ يک‏ از خدمتكاران و غلامانش ناسزا گويد ..

روش برخورد با مردم

مرحوم شيخ طوسى رضوان اللّه تعالى عليه در كتاب رجال خود آورده است :
در يكى از روزها، عدّه اى از دوستان امام رضا عليه السلام در منزل آن حضرت گرد يكديگر جمع شده بودند و يونس بن عبدالرّحمن نيز كه از افراد مورد اعتماد حضرت و از شخصيّت هاى ارزنده بود، در جمع ايشان حضور داشت .
هنگامى كه آنان مشغول صحبت و مذاكره بودند، ناگهان گروهى از اهالى بصره اجازه ورود خواستند.