و روایت شده است که علی بن موسی الرضا ع جامه ی خود را از سمت راست میپوشید(یعنی نخست دست راست خود را در پیراهن یا پای راست خود را در شلوار میکرد )و چون جامه ی نو میپوشید نخست قدح آبی میخواست و بر آن هر یک از سوره های قدر و قل هوالله و کافرون را ده مرتبه تلاوت میفرمود و آن آب را بر جامه خود میپاشاند و می فرمود هر کس نسبت به جامه ی نو خویش پیش از آن که آن را بپوشد چنین کند تا هنگامی که نخی از آن موجود باشد در فراخی و گشایش زندگی خواهد کرد

روضه الواعظین ۳۰۹/۲
جامع احادیث ج۱حدیث۷۹۷📚

🌺ارتباط باخدا وجه برجسته زندگی امام رضا (ع) بود.

🔹امام رضا(ع) در هر شرایط و موقعیتی، ارتباط خود با خدای بزرگ را حفظ می‌کردند.

🔹یاران می‌دانستند امام(ع) همیشه قبل از خواب، آیات قرآن را زمزمه می‌کنند و هیچ‌چیز، حتی ولیعهدی مانع این امر نمی‌شد. همین انس با قرآن باعث می‌شد، در همۀ پاسخ‌هایشان، از قرآن دلیل بیاورند و به قرآن استناد کنند.

🔹امام(ع)، نماز شب را هیچوقت حتی در مسافرت ترک نمی‌کردند.
ایشان می‌فرمودند خانه‌هایی که در آن، شب‌هنگام نماز خوانده می‌شود، روشنی و نور به آسمان و ساکنان آسمان می‌دهند؛ همانطور که ستارگان آسمان برای ساکنان زمین نورافشانی می‌کنند.

🔹امام(ع) به یاران خود توصیه می‌کردند هر روز در کنار تفریح و کار و معاشرت با مردم، زمان مناسبی را به دعا و نیایش اختصاص دهند.

🔹 روزی وقتی مشغول گفتگو با اطرافیان بودند، به آنها فرمودند:
همیشه سلاح پیامبران را همراه داشته باشید.
اطرافیان تعجب کردند و گفتند :
سلاح پیامبران دیگر چیست؟ مگر آن‌ها هم سلاحی همراه داشتند؟
امام رضا (ع) با همان لحن مهربان و صمیمی فرمودند:
«سلاح انبیا، دعا کردن است...»

📗 برگرفته از عیون اخبار الرضا (ع)

🌺  سلامتی جسم از منظر امام رضا
🔹امام رضا (ع) به سلامتیجسم اهمیت ویژه می‌دادند و این امر را راهی برای سلامت روح و ارتباط بهتر با خدا می‌دانستند
بطوری که در کنار تلاش‌های روزانه، آداب خاصی برای خواب قائل بودند و می‌فرمودند: خواب، فرمانروای مغز است و مایه پایداری و نشاط جسم

🔹 برای همین، حداقل ده توصیه برای خواب مناسب داشتند؛ از جمله: خواندن قرآن قبل از خواب، زمان بین‌الطلوعین نخوابیدن و از سمت راست بیدار شدن

🔹 در کنار این مورد، توجه به تغذیه و میانه‌روی در خوردن را به یاران خود سفارش می‌کردند و کم‌خوری را عامل سلامت جسم می‌دانستند

🔹 تغذیه از دید ایشان آداب خاصی داشت اما موردی که به آن اهمیت خاصی می‌دادند، خوردن شام بود، حتی به اندازه یک تکه نان باشد

🔹یاران می‌دانستند از دید ایشان، بهداشت فردی و پیشگیری از بیماری‌ها اهمیت ویژه دارد، هرچند امام شبیه طبیبی حاذق، داروی بسیاری از بیماری‌ها یا راه پیشگیری از آنها را برای شاگردانشان می‌گفتند

🔹مثلا اینکه برای پیشگیری از زکام
زمستانها هر روز سه لقمه عسل با موم آن بخورید... و گل نرگس بو کنید؛ ...اما در تابستان، هر روز یک خیار بخورید و از نشستن در آفتاب خودداری کنید 

📗 برگرفته از عیون اخبار الرضا

🌺  روابط اجتماعی از منظر امام رضا علیه السلام 🌺  
 
🔹امام رضا(ع) کناره‌گیری از مردم را نوعی رهبانیت می‌دانستند و از همه حتی فرزند خود امام جواد(ع) می‌خواستند کنار مردم و همدل با آنها باشند.

🔹مردم همیشه به راحتی نیازها و گرفتاری‌های خود را با امام در میان می‌گذاشتند و امام(ع) با مهربانی به نیازهای مادی و معنوی آنها پاسخ می‌دادند.

🔹روزی ریان، به دیدن امام  رضا(ع)  آمد و قصدش این بود بعد از گفتگو، از ایشان چند درهمی طلب کند تا برای دخترهایش انگشتر بخرد. آن روز، بعد از گفتگو به شدت گریه‌اش گرفت و درخواستش را فراموش کرد. سمت خانه به راه افتاده بود که صدای امام را شنید:
ریان نمی‌خواهی چند درهم بدهم تا برای دخترانت انگشتر تهیه کنی ...؟

 🔹همین رفتارهای امام رضا(ع) باعث شد هر روز از شیعه و سنی، و زردشتی و مانند آن، مجذوب شخصیت امام رضا(ع) شوند.

🔹 امام (ع) دربارۀ معاشرت با دیگران می‌فرمودند:
«با دوستان فروتنی کنید و با دشمنان به 
احتیاط رفتار کنید. با عموم مردم هم با گشاده‌رویی برخورد کنید»

📗 برگرفته از عیون اخبار الرضا (ع)

 آراستگی امام رضا علیه السلام

🔹امام رضا(ع) همیشه، چه در خانه، چه در میان مردم، ظاهری مناسب و آراسته داشتند

🔹امام(ع) به یاران خود می‌گفتند آراستگی مرد باعث پاکدامنی زن می‌شود و تذکر می‌دادند بعضی زنان بخاطر ژولیده بودن همسرشان، عفت را رها کردند

🔹در آن زمان، که بیماری‌ها زیاد بود، گاهی هم از خاصیت‌های پاکیزگی به یاران خود گوشزد می‌کردند؛
مثلا این خاصیت که کوتاه کردن ناخن در روز پنج‌شنبه، انسان را از چشم‌درد دور می‌کند
یا اینکه هرکس هفت بار موهای سر و صورتش را شانه بزند، دردی سراغش نمی‌آید

🔹اطرافیان، همیشه امام(ع) را با موهای شانه کرده و خضاب‌شده می‌دیدند و عطری خوش از پیراهن امام(ع) حس می‌کردند؛ آنها از امام شنیده بودند که:
پاکیزگی و عطرزدن از اخلاق پیامبران است

📗 برگرفته از عیون اخبار الرضا علیه السلام

  برخورد با همسر از منظر امام رضا علیه السلام

🔹 رفتار مناسب با همسر از دید امام رضا(ع) اهمیت زیادی داشت.
ایشان همیشه زمانی را برای رسیدگی به امور خانواده اختصاص می‌دادند و به اطرافیان درمورد همسرداری سفارش می‌کردند.

🔹 یاران از زبان امام رضا(ع) شنیده بودند که پیامبر(ص) فرمودند:
«خدا به زنان نسبت به مردان مهربان‌تر است و هرکس همسر خود را شاد کند، خدا در روز قیامت قلبش را شاد خواهد کرد».

🔹خودشان هم از کارهایی چون عطرزدن یا مرتب بودن برای رضایت همسر دریغ نمی‌کردند.

🔹اما در عین حال، به زنان هم توصیه می‌کردند با همسر خود رفتاری خوب و مناسب داشته باشند و حتی وقتی از او دلگیر و ناراحت هستند، با مهربانی فضای خانه را گرم نگه دارند.
ایشان به آنها می‌فرمودند:
«بهترین زن، پنج ویژگی دارد: آسان‌گیر؛ نرم‌خو؛ موافق و همراه؛ هر وقت شوهرش خشمگین شود، خوابش نبرَد تا وقتی که شوهر از او رضایت پیدا کند؛ هر موقع شوهرش بیرون برود، از خانه و خانواده‌اش در نبود او مراقبت کند. اینطور زنی، یکی از مأموران خداست و مأمور خدا ناامید نمی‌شود...»

📗 برگرفته از عیون اخبار الرضا (ع)

نظم امام رضا علیه السلام

🔹 یاران امام (ع) هربار که همراه ایشان می‌شدند، متوجه سبک زندگی خاص و زیبای ایشان می‌شدند.

🔹مثلا امام (ع)، برای اینکه برای همه امور خود فرصت کافی داشته باشند، هر روزِ خود را به چهار قسمت تقسیم می‌کردند و به یاران خود هم می‌فرمودند:
«بکوشید روزتان را در چهار بخش تنظیم کنید:
بخشی برای عبادت و خلوت با خدا، بخشی برای تأمین معاش، بخشی برای معاشرت و مصاحبت با برادران و بخشی برای تفریح. از نشاط به‌دست‌آمده از تفریح، نیرویی برای انجام وظیفه در بخش‌های دیگر به‌دست می‌آورید»

🔹 از موارد جالب دیگر این بود که ایشان نه تنها به پاکیزگی و مرتب بودن اهتمام داشتند، حتی برای مثال، مسواکدانی داشتند که پنج مسواک در آن بود. بر هریک نام یکی از نمازهای پنجگانه را نوشته بودند و هنگام هر نماز، با یکی از آنها مسواک می‌زدند.

🔹رفتار امام (ع) همیشه به اطرافیان نشان می‌داد زندگی یک انسان باایمان و باخدا، یک زندگی پریشان نیست؛ بلکه پر از نظم و ترتیبی است که لحظه‌ها را پر می‌کند آرامش و زیبایی

📗 برگرفته از عیون اخبار الرضا (ع). ج۲

🌺 علم امام رضا(ع)🌺 

🔹دانشمندانی که از شهرها و کشورهای مختلف به دیدین امام رضا(ع) می‌آمدند، خیلی زود متوجه می‌شدند علم ایشان، بر علم دیگران برتری دارد

🔹مأمون بارها تلاش کرد با برگزاری جلساتی با حضور دانشمندان بزرگ اثبات کند علم امام (ع) علم الهی و واقعی نیست اما هربار، میهمانان بزرگ مراسم به ناتوانی علمی خود در برابر ایشان اذعان می‌کردند و نقشه مأمون ناکام می‌ماند

🔹در جلسه‌های علمی امام (ع) سوال هیچ‌ شاگرد و استادی بی پاسخ نمی‌ماند و جالبتر اینکه، همه‌ی جوابها مستند به قرآن و روایات بود.

🔹بزرگان شهر به خاطر داشتند که امام موسی کاظم(ع) فرمودند: همه مساله‌هایتان را از او بپرسید و آنها را به خاطر بسپارید

🔹امام رضا(ع) به همه زبان‌ها و آداب همه ادیان تسلط داشتند؛ برای همین، در جلسات علمی ایشان، بسیاری از شاگردان و دانشمندان غیر شیعه هم حضور داشتند؛ کسانی مثل یحیی بن یحیی، محمد بن رافع و...

سؤالی که فراموش کرده بودیم

راوی: اسماعیل بن مهران

من و «احمد بَزَنطی» در دِه صَریا در مورد سن حضرت رضا علیه السلام صحبت می کردیم. از احمد خواستیم که وقتی به حضور امام رسیدیم، یادآوری کند که سن امام را از خودشان بپرسیم.

روزی توفیق دیدار امام، نصیب مان شد. آن موقع، ما، جریان سؤال از سن امام را به کلّی فراموش کرده بودیم، امّا به محض این که احمد را دید، پرسید:

«احمد! ... چند سال داری؟»

سی و نه سال.

امام فرمود: «امّا من چهل و چهار سال دارم».

شما امام من هستید

یکی از دوستان ابن ابی کثیر

بعد از شهادت امام موسی کاظم علیه السلام ، همه درباره امام بعدی دچار شک و تردید شده بودند. همان سال برای زیارت خانه خدا و دیدار بستگانم به مکّه رفتم.

یک روز، کنار کعبه، علی بن موسی الرضا علیه السلام را دیدم. با خود گفتم: «آیا کسی هست که اطاعتش بر ما واجب باشد؟»

هنوز حرفم تمام نشده بود که حضرت رضا علیه السلام اشاره ای کردند و گفتند: «به خدا قسم! من کسی هستم که خدا اطاعتش را واجب کرده است».

خشکم زد. اول فکر کردم شاید متوجه نبوده ام و با صدای بلند چیزی گفته ام. اما خوب که فکر کردم، یادم آمد که حتی لب هایم هم تکان نخورده اند. با شرمندگی به امام رضا علیه السلام نگاه کردم و گفتم: «آقا!... گناه کردم... ببخشید!... حالا شما را شناختم. شما امام من هستید».

حرف «ابن ابی کثیر» که به این جا رسید، نگاهش کردم ... بغض راه گلویش را گرفته بود.

میهمان دوستی امام علیه السلام

راوی: یکی از نزدیکان امام رضا علیه السلام

مرد گفت: «سفر سختی بود. یک ماه طول کشید».

امام رضا علیه السلام فرمودند: «خوش آمدی!»

«ببخشید که دیروقت رسیدم. بی پناه بودن مرا مجبورکرد که دراین وقت شب، مزاحم شما شوم».

امام لبخندی زدند و فرمودند: «با ما تعارف نکن! ما خانواده ای میهمان دوست هستیم».

در این هنگام روغن چراغ گردسوز فرونشست و شعله اش آرام آرام کم نور شد. میهمان دست برد تا روغن در چراغ بریزد، اما امام دست او را آرام برگرداند و خود، مخزن چراغ را پر کرد. مرد گفت: «شرمنده ام! کاش این قدر شما را به زحمت نمی انداختم».

امام در حالی که با تکه پارچه ای، روغن را از دستش پاک می کرد، فرمودند: «ما خانواده ای نیستیم که میهمان را به زحمت بیندازیم».

شهادت ششمین ستاره تابناک امامت و ولایت،رئیس مذهب شیعه، صادق آل محمد(علیه السلام) بر تمامی پیروان آن حضرت تسلیت باد.

امام صادق علیه السلام در آرزوی دیدار امام رضا علیه السلام

امام صادق علیه السلام، امام رضا علیه السلام را عالم آل محمد صلی الله علیه و آله وسلم می نامیدند، همچنین در روایات متعددی به وجود امام رضا علیه السلام و شهادت و ثواب زیارت ایشان اشاره شده است.

نماز اول وقت حضرت رضا علیه السلام

حضرت رضا علیه السلام به نماز اول وقت بسیار اهمیت می داد، چراکه نماز اول وقت رمز هوشیاری و دینداری و توجه فرد مسلمان به خداوند و معنویات است و کسانی که مقید به نماز اول وقت باشند معمولا از نظر دینی و معنوی در رتبه والایی قرار می گیرند.

بزنطی که از بزرگان اصحاب امام رضا علیه السلام و امام جواد علیه السلام است گوید: به ابوجعفر، محمد بن علی، امام جواد علیه السلام عرض کردم: گروهی از مخالفان شما می پندارند که مأمون به پدر شما لقب رضا را داده است چون ایشان را برای ولایت عهدی خویش پسندیده است، حضرت جواد علیه السلام فرمود: به خدا قسم دروغ م یگویند و گناه می کنند، بلکه خداوند تبارک و تعالی او را رضا نامید...

درسهایی از غریب طوس

پیشوایان شیعه تمام عمر خویش را صرف بسط احکام و اخلاق و عقاید نمودند و تنها هدف و مقصدشان نشر احکام خدا و اصلاح و تهذیب بشر بوده، نورشان از بسیط خاک تا آن سوی افلاک و از عالم ملک تا آن سوی ملکوت اعلی پرتوافشانی کرده و می کند. در این مختصر با استفاده از رهنمودهای معصومین(ع) و علمای بزرگوار در محضر درخشان ترین سیمای نورانی از تبار امام کاظم(ع) و آفتاب خطه خراسان می نشینیم و از اخلاق امام هشتم، هشت درس فرا می گیریم.

 عبادت و نیایش

انس به قرآن و تامل در آن

اطاعت از ولی امر

علم و دانش

امر به معروف و نهی از منکر

هوشیاری سیاسی و سازش ناپذیری

تواضع و فروتنی

احترام و محبت به دیگران

عبادت امام رضا (ع)

علی بن موسی الرضا علیه‏السلام داناترین، با سخاوت‏ترین و بزرگوارترین مردم از جهت اخلاق و رفتارهای انسانی بود.

یاد خدا در همه حال

روزه امام

گریه بر امام حسین

بر غریبی حسین و درد او گریه کنید

نماز بر بدن پدر

اخلاق امام

احترام به مردم

به غم ما غمین باش، در شادی ما شاد

برای خواندن کامل مطلب و هر کدام از عبادات امام رضا علیه السلام به ادامه مطلب مراجعه کنید:

1- آراستن خود

ابوعباد گوید: امام رضا علیه ‏السلام در تابستان بر روی بوریا و در زمستان بر روی نمد می ‏نشستند. و آنچه می ‏پوشیدند، از پارچه ‏های زیر درشت فراهم می ‏آمد. فقط هنگامی که نزد مردم می ‏رفتند. به خاطر ایشان خود را می ‏آراستند.

بحارالانوار ج49

1- انس با خدمتکار

یاسر، خدمتکار امام رضا علیه ‏السلام می ‏گوید: امام رضا علیه ‏السلام هر وقت فرصت پیدا می‏ کردند، همه خدمتکاران را از کوچک و بزرگ، دور خود جمع می‏ کردند و با آنان به گفت‏وگو نشسته و مأنوس می‏ گشتند.

آنان هم با ایشان انس پیدا می ‏نمودند و هر گاه سر سفره می ‏نشستند، از هیچ کدام آنان غفلت نمی ‏کردند، حتی از اصطبل‏دار و حجامت‏گر.

عیون اخبارالرضاج2

ختم قرآن يا انديشه در آن

مرحوم شسخ صدوق ، طبرسى و ديگر بزرگان به نقل از ابراهيم بن عبّاس حكايت كنند:
در طول مدّتى كه در محضر مبارك امام علىّ بن موسى الرّضا عليه السلام بودم و در محافل و مجالس گوناگون ، همراه با آن حضرت شركت داشتم ، هرگز نديدم سخنى و مطلبى در مسائل دين و امور مختلف از آن حضرت سؤ ال شود؛ مگر آن كه بهتر و شيواتر از همه پاسخ مى فرمود.
و در همه علوم و فنون به طور كامل آگاه و آشنا بود؛ و نيز جوابى را كه بيان مى نمود در حدّ عالى قانع كننده بود؛ و كسى را نيافتم كه از او آشناتر باشد.

مرحوم اربلى (از دانشمندان قرن هفتم) در خبرى‏ كه نقل نموده است از قول يكى از معاصران امام رضا(ع) مى ‏نويسد:

هرگز نديدم كه ‏امام در سخن خويش نسبت ‏به كسى بى ‏احترامى كند و هرگز نديدم كه كلام ديگرى ‏را قطع كند، و مى ‏گذاشت تا سخنانش به پايان رسد .. هيچگاه در برابر كسى كه‏ مقابلش نشسته بود پاهايش را دراز نمى‏ كرد و تكيه نم ى‏زد. هرگز نديدم به هيچ يک‏ از خدمتكاران و غلامانش ناسزا گويد ..

روش برخورد با مردم

مرحوم شيخ طوسى رضوان اللّه تعالى عليه در كتاب رجال خود آورده است :
در يكى از روزها، عدّه اى از دوستان امام رضا عليه السلام در منزل آن حضرت گرد يكديگر جمع شده بودند و يونس بن عبدالرّحمن نيز كه از افراد مورد اعتماد حضرت و از شخصيّت هاى ارزنده بود، در جمع ايشان حضور داشت .
هنگامى كه آنان مشغول صحبت و مذاكره بودند، ناگهان گروهى از اهالى بصره اجازه ورود خواستند.

امام همچون دريا و علومش قطرات آن

مرحوم علاّمه مجلسى و برخى ديگر از بزرگان آورده اند:
يكى از اصحاب حضرت علىّ بن موسى الرّضا عليه السلام به نام علىّ بن ابى حمزه بطائنى حكايت كند:
روزى در محضر مبارك آن حضرت بودم ، كه تعداد سى نفر غلام حبشى در آن مجلس وارد شدند.
پس از ورود، يكى از ايشان به زبان و لهجه حبشى با امام رضاعليه السلام سخن گفت و حضرت نيز به زبان حبشى و لهجه محلّى خودشان پاسخ او را بيان نمود و لحظاتى با يكديگر به همين زبان سخن گفتند.

آشنائى به تمام لغت ها و زبان ها

حضرت ابوالحسن ، امام علىّ بن موسى الرّضا عليه السلام به تمام زبان ها و لغات ، آشنا و مسلّط بود؛ و با مردم با زبان محلّى خودشان صحبت مى نمود.

و بلكه حضرت در لهجه و تلفّظ كلمات ، از خود مردم فصيح تر سخن مى فرمود، تا جائى كه مورد حيرت و تعجّب همه اقشار و افراد قرار مى گرفت .

اباصلت گويد: يك از روزها به آن حضرت عرض كردم : ياابن رسول اللّه ! شما چگونه به همه زبان ها و لغت ها آشنا شده اى ؛ و اين چنين ساده ، مكالمه مى نمائى ؟

طليعه نور هدايت

طبق آنچه مورّخان و محدّثان در كتاب هاى خود ذكر كرده اند و نيز روايات كلّى بر تاءييد آن وارد شده است :

مادر حضرت ابوالحسن ، امام علىّ بن موسى الرّضا عليه السلام ، از خانواده اى باشرافت و از زنان بافضيلت ؛ و نيز از جهت عقل و دين در بين زنان هم زمان خود مشهور بوده است .

اين بانوى بزرگوار، نسبت به فرائض الهى ، حتّى تمامى مستحبّات را انجام و مكروهات را حتّى الا مكان ترك مى نمود؛ و به طور دائم مشغول ذكر و تسبيح خداوند متعال مى بود.

اين مادر نمونه حكايت كند: از همان موقعى كه إ نعقاد نطفه حجّت خداوند سبحان ، فرزندم حضرت علىّ بن موسى الرّضا عليهما السلام را در خود احساس كردم ، حالت معنويّت و عشق به خداوند در من فزونى يافت و هيچ گاه احساس سنگينى و سختى در خود نداشتم .

برای کامل خواندن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید: