در مقام پاسخ به علت فضیلت بیشتر زیارت امام رضا (ع) نسبت به زیارت امام حسین (ع) یکی از امور ذیل محتمل است:
1. ممکن است گفته شود که فضیلت بیشتر زیارت امام رضا (ع) موقتی بوده و اختصاص به زمانی داردکه تعداد زائران امام رضا (ع) به علت دوری راه و غربتی که خود ائمه (ع) در روایات متعدد به آن اشاره داشتند، کم بوده است، زیرا عاشقان اهل بیت (ع) بیشتر در مدینه مستقر بودند و فاصلهی مدینه نسبت به عراق هرچند زیاد است اما نسبت به ایران و به خصوص مشهد الرضا (ع) بسیار زیادتر میباشد و همین امر باعث میشود که تعداد کمتری توفیق زیارت امام رضا (ع) را پیدا کنند، و امام (ع) از غربت خاصی برخوردارگردند، به ویژه طرح ولایت عهدی امام (ع) ممکن است، شبهاتی را برای برخی از شیعیان به وجود آورده باشد، و زائران کمتر شود، از این رو از آنجا که توجه به ائمه اطهار (ع) و تعالیم روشن آنان، به معنای گم نکردن راه و تشخیص عقاید صحیح و صواب از عقاید باطل و ناصواب می باشد، به خصوص، ظهور عقاید و مذاهب مختلفی که به اسم شیعه در آن زمان در حال رشد بودند، اهمیت توجه به امام هشتم (ع) را به عنوان نمادی خاص برای شیعهی دوازده امامی در مقابل سایر فِرَق شیعه دو چندان می نمود، و همین امر باعث تأکید بیشتر ائمه اطهار (ع) بر زیارت امام رضا (ع) شده است و روایاتی با این مضامین را از باب ترغیب و تشویق شیعیان برای زیارت امام رضا (ع)، بیان فرمودهاند. و این تأکید هیچ منافاتی با فضیلت بیشتر و یا تساوی فضیلت زیارت امام حسین (ع) نسبت به سایر ائمه (ع) نداشته و ندارد، همان گونه که در روایت صحیحه ی عبدالعظیم حسنی، به این امر تصریح شده است.
«عبدالعظیم حسنی میگوید: خدمت ابا جعفر امام جواد (ع) عرض کردم، گاهی اوقات متحیرم در این که به کربلا بروم و قبر اباعبدالله الحسین (ع) را زیارت کنم و یا به شهر طوس و مشهد الرضا (ع) بروم و قبر پدرتان را درآنجا زیارت کنم نظر مبارک شما چیست؟ امام جواد (ع) فرمودند: در جای خود بمان، سپس داخل (اتاق) شدند و در حالی که قطرات اشک بر چهرهی امام (ع) جاری بود برگشتند، سپس فرمودند: زائران قبر اباعبدالله الحسین (ع) فراوانند، در حالی که زائران قبر پدرم در شهر طوس کم است.»
همانطور که در این روایت مشاهده می شود، امام جواد (ع)، لزوم زیارت امام رضا (ع) را، زائران کم ایشان در مقابل زائران فراوان امام حسین (ع) می دانند و این امر نشان میدهد که مقصود از بیان فضیلت بیشتر برای زیارت امام رضا (ع) ترغیب و تشویق شیعیان به منظور رونق بخشیدن به زیارت امام رضا (ع) بوده است.
«امام صادق (ع) در حالی که با دستان خویش به موسی بن جعفر (ع) اشاره می نمودند، فرمودند: فرزندی از وی در شهر طوس کشته میشود که از شیعیان ما جز تعداد بسیار کمی او را زیارت نمی کند.»
2. علت دیگری که ممکن است برای فضیلت بیشتر زیارت امام رضا (ع) بیان داشت، این است که امام رضا (ع) را تنها شیعیان دوازده امامی (اثنا عشری) زیارت می کنند، در حالی که امام حسین (ع) را در اکثر اوقات، تمام فرقههای شیعه اعم از دوازده امامی و غیر دوازده امامی زیارت میکنند، در حالی که از نظر شیعه ی دوازده امامی آنها فاسد المذهب بوده و اعتقاداتشان مورد قبول نیست، بر فرقه هایی مانند زیدیه، اسماعیلیّه، قرامطه و غیر آن شیعه اطلاق می گردد، درحالی که شیعه ی دوازده امامی نیستند.
از این جهت کسانی که امامت ائمه (ع) را تا امامت امام هشتم (ع) را می پذیرند، نسبت به امامان بعدی مشکل ندارند، و امامت آنان را نیز می پذیرند، در حالی که سایر فرق این گونه نیستند، از این رو چنان که در روایت علی بن مهزیار نیز گفته شد، امام حسین (ع) را تمام مردم زیارت می کنند، در حالی که امام رضا (ع) را گروه خاصّی از شیعیان زیارت می کنند.
منبع: باران فضیلت، تالیف احمد مرادخانی، تهیه و تدوین ارائه امور فرهنگی آستان قدس، نشر قدس رضوی.